SATRANCIN ÇOCUKLARIN GELİŞİMİNDEKİ ETKİLERİ

Satrancın akademik performans ile doğrudan ilişkili olduğunun ortaya çıkması, eğitim sisteminde önemli bir yer almasını sağlamıştır. Satranç çocukların yeteneklerini farkına varmalarına, geliştirmelerine ve zekalarını daha etkili bir şekilde kullanmalarına da katkıda bulunmaktadır. Bunların yanı sıra satranç çocukların planlama, seçenekleri değerlendirme, imgeleme, odaklanma, analiz, öngörü ve kuramsal düşünme gibi becerilerinin gelişmesine de yardımcı olmaktadır.

Planlama

Çocuklar satranç ile uzun vadeli hedeflere odaklanmayı ve hedeflerine ulaşmak için adım adım ilerlemeyi öğrenirler. Aynı zamanda farklı gelişmeler karşısında planlarını tekrar gözden geçirerek gerekli değişiklikleri yapmayı öğrenirler.

Seçenekleri Değerlendirme

Satranç ile çocuklar gördükleri ilk seçeneği tercih etmek yerine; alternatifleri düşünmeyi ve farklı durumlar için her bir alternatifin avantaj ve dezavantajlarını değerlendirmeyi öğrenirler.

İmgeleme (Gözünde Canlandırma)

Çocuklar, bir seri olay olmadan önce olayları ve durumları gözlerinde canlandırmayı öğrenirler. İmgeleme yeteneğini geliştirmek, taşlara dokunmadan önce bir hamleyle başlayıp daha sonra birkaç hamleyi zihinlerinde canlandırmaları çok sayıda pratik ile sağlanır.

Odaklanma (Dikkat Toplama)

Satranç, dikkatle gözlemlemeyi ve konsantre olmayı öğretir.

Kuvvetli Analiz

Satranç çocuklara, tek tek ya da ardışık birçok olayı değerlendirmeyi öğretir. Olacaklar bana yardım mı eder yoksa zarar mı verir, sorusunun cevabını mantıklı olarak düşünerek bulmaya yardımcı olur. Ani tepkiler vermek yerine, durum ve olayları analiz ederek bir davranışta bulunmayı destekler.

İleriyi Düşünme (Görme)

Çocuklar, satranç ile bir hareketi yapmadan önce düşünmeyi öğrenirler. Çocuk yaptığı her hamlenin ardından gelecek tepkiyi ve bu tepkiye ne cevap vereceğini düşünmeye başlar. Satranç, zaman içinde sabırlı ve düşünceli olmayı öğretir.

Kuramsal Düşünme

Satranç, çocuklara, periyodik olarak detayları bırakarak büyük resmi görmeyi öğretir. Aynı zamanda model oluşturmaya ve bu modeli farklı ama ilişkili durumlarda kullanmaya yardımcı olur.

Tüm bunların yanı sıra çocukların birçok düşünceye eşzamanlı olarak ulaşmasına yardımcı olur. Herhangi bir durumda birden fazla seçeneği aynı anda değerlendirmeyi öğrenirler. Kritik durumlarda iyi düşünme, daha iyi problem çözme, bağımsız ve doğru karar verme yeteneği kazanır ve geliştirirler.

Satranç farklı din, dil, cinsiyet ve ırktan öğrencileri bir araya getiren bir köprü görevi görmektedir. Arkadaşlıkların gelişmesi ve bireysel mücadele etme becerisi kazandırmasının yanı sıra takım müsabakalarında ekip çalışmasının, işbirliğinin ve birlik duygusunun gelişmesine de yardımcı olur. Satranç, sportmenliği öğretir. Başarı ile kazanmak veya defansa çekilirken pes etmeden mücadele etmeyi öğretir. Bu yeteneklerin hiçbiri sadece satranca özgü olmamakla beraber tamamı oyunun parçalarını oluşturur.

Yapılan araştırmalar, satranç ile ilgilenen çocukların kritik ve yaratıcı düşünme yeteneklerinin yüksek olduğunu, matematik ve okuma derslerinde başarılı olduğunu göstermiştir.

Satranç çocuklarda motivasyonu yükselten, davranışların düzelmesine yardımcı olan, özgüveni ve katılımcılığı artıran; kolay öğrenilen ve her yaşa hitap eden bir spordur. Satrancın en büyük avantajı çocukların zekalarını ve becerilerini geliştirirken keyifli vakit geçirmelerini de sağlamasıdır.